مهرداد کوروش نیا:
کارگردان‌ها باید به متن وفادار باشند
مهرداد کوروش نیا نمایشنامه نویس و کارگردانی که کار خود را از استان البرز آغاز کرده‌است و چندی پیش نمایش‌های «قرار» و «مونس» را هم‌زمان در تهران اجرا کرد، از دغدغه‌هایش می‌گوید:
به عنوان یک نویسنده، از گروه‌هایی که متن شما را برای اجرا انتخاب می‌کنند، چه انتظاری دارید؟
با توجه به این که من در شهرستان کار کردم و با مشکلات تولید نمایشی در آنجا آشنایی دارم، می‌دانم یکی از مشکلات استان‌ها امکانات کمتری است که در اختیار دارند و گروه‌های نمایشی به متون اصلی معاصر، به لحاظ مضمون و تولید دسترسی ندارند. برای همین، من نمایشنامه‌هایم که تا کنون به اجرای عمومی رسیده‌اند را بدون سخت‌گیری‌های معمول در اختیار گروه‌های جوان و شهرستانی قرار می‌دهم.
اما انتظار من از دوستان این است که به مضمون و فرم اثر نمایشنامه وفادار باشند، چرا که هر نویسنده‌ای از پژوهش‌ها، تحقیق و پروسه‌ی طولانی مدت رد شده است. به عنوان مثال «آواز ستاره» ۲ سال کامل، «آخرین نامه» ۴ سال، «مونس» حدود ۲ سال زمان برده است و به همین دلیل از دوستانی که متن ها را انتخاب می‌کنند توقع دارم با دقت نظر و وسواس بیشتر نسبت به آن وفادار باشند و تا زمانی که به تحلیل درست نرسیده‌اند، رد نشوند. خلاقیت اجرایی در بازی بازیگر، موسیقی و دکور، چیزهایی است که از گروه در اجرا اضافه می‌شود و جوهره متن را نباید تغییر داد.
معمولا کدام از نمایشنامه های شما را بیشتر برای اجرا انتخاب می‌کنند؟
متن «آخرین نامه» را تا به حال ۵۵ گروه نمایشی تولید کرده‌اند، بعد از آن «آواز ستاره» و «آقا لیلا» و به تازگی در اصفهان و بجنورد نمایشنامه «قرار» و «مونس» اجرا شده‌اند.
مهرداد کوروش نیا در حال حاضر مشغول چه کاری است؟
به تازگی در حال نگارش دو متن با اسامی موقت «شهربانو» که به دوره ی رضاخان و «پرده نشین» مربوط به دوره کشف حجاب هستم.
این نمایش‌ها را کجا اجرا می‌کنید؟
به همراه گروه‌های جدی و در تهران اجرا می‌کنم. به این دلیل که تجربه سال گذشته به من نشان داد مناسبات تئاتر تغییر کرده،۶۰ سالن خصوصی و نیمه خصوصی به سالن های کشور اضافه شده است، از ۳۰ به ۹۰ رسیده و افزایش چشم گیری پیدا کرده است.
مناسبات تئاتر تغییرات زیادی داشته است. تبلیغات گسترده‌تر شده و گروه‌های با سابقه اهمیت زیادی پیدا کرده‌اند که به راحتی نمی شود با هر گروه جوانی کار کرد.
۱۵ سال پیش و در یک دوره‌ای خاص که ما هم جوان تر بودیم این موضوعات برایم اهمیتی نداشت اما بعد از ۱۷ سال فعالیت در زمینه تئاتر که ۱۰ سال آن به صورت جدی بوده است در حال حاضر، علی رغم میل باطنی که باور دارم تئاتر مطلق به مردم و برای مردم است، این روزها دیگر به بهره برداری فکر می‌کنم.
خود شما ساکن شهر جدید هشتگرد و عضو خانواده تئاتر استان البرز هستید چرا اینجا نمایشی را به صحنه نمی‌برید؟
سال ۹۰_۹۱ «آخرین نامه» را به مدت دو هفته بعد از دو اجرای موفق آن در تهران و ایتالیا در کرج اجرا شد اما شاید بیش از نصف هنرمندان تئاتر کرج آن را ندید چه برسد به عموم مردم.
نه رسانه ای بود که اطلاع رسانی کند، نه جامعه‌ای هنری به هم پیوست که بتواند درباره آن مطلب بنوسید و یا نقد کند، این مشکلات باعث می شود که در پایتخت کار کنم ، حتی استاد داوود فتحعلی بیگی، استاد ناصر بخت وقتی در تهران مخاطب بیشتر و شرایط بهتری دارند به خود و تمام تجربه هایشان ظلم می‌کنند که در کرج کار کنند.
در تهران تئاتری که ۵ هزار مخاطب داشته باشد جزو یکی از کارهای کم مخاطب محسوب می‌شود و تئاتری پر مخاطب است که بیش از این ها و بالای ۸ هزار مخاطب داشته باشد. با مدیریت تخصصی، برنامه ریزی‌های مناسب، تبلیغات گسترده در سالن‌های موفق تهران این امر میسر شده است.
پیشنهاد شما برای اعتلای هنر تئاتر و پیشرفت آن در استان البرز چیست؟
احداث تئاتر شهر در موقعیت جغرافیایی مناسب که در دسترس عموم مردم و در مرکزیت شهر باشد، مدیریت تخصصی با کارنامه مشخص و انجمن نمایش. اداره کل باید با نگاه تخصصی و کیفی برای تئاتر استان البرز برنامه ریزی کنند. در استان البرز در مقام نویسنده، بازیگر،کارگردان و... هنرمندان خوب زیادی داریم که باید به لحاظ تولید نمایش و راه کار شناسایی شوند.
و من فکر می کنم باید این سوال مطرح شود که چرا نوید محمد زاده، فرامرز قلیچ خانی، خیرالله تقیانی، هادی عطایی، سعید حسن لو و... که از کرج آمده‌اند، چرا در استان البرز کار نمی‌کنند.
گفت‌و‌گو از الهام یوسفی